Blog: Thuiszitters: Jongeren op weg helpen naar een nieuwe start
Thuiszitters: Jongeren op weg helpen naar een nieuwe start
In Nederland zitten duizenden jongeren thuis, zonder onderwijs en vaak zonder vooruitzicht. De redenen lopen uiteen van angst, gedragsproblemen, negatieve ervaringen, autisme of een gebrek aan uitdaging op school door hoogbegaafdheid. Deze kinderen en jongeren vallen vaak buiten het onderwijssysteem en worden niet tot nauwelijks opgevangen.
“Het huidige systeem heeft geen plek voor thuiszitters,” vertelt Sarah, orthopedagoog en coördinator van de ontwikkelgroep bij Qurius. “Dat betekent dat deze jongeren vaak in een vicieuze cirkel terechtkomen. Zonder sociale contacten, zonder onderwijs, en met een steeds negatiever zelfbeeld.”
Maatwerk dat jongeren vooruit helpt
Voor veel thuiszitters is er geen standaard oplossing. Daarom richt Qurius zich op maatwerk, waarbij er wordt gekeken naar wat een jongere nodig heeft om zich te ontwikkelen. Soms is dat een traject om terug naar een passende school te gaan, maar in andere gevallen kan het betekenen dat er wordt toegewerkt naar arbeid of een vorm van dagbesteding.
“Het belangrijkste is dat we niet over jongeren praten, maar met hen,” benadrukt Sarah. “Een jongere moet zich gehoord, begrepen en erkend voelen. Pas dan kun je samen naar een oplossing werken.”
De ontwikkelgroep van Qurius is er voor jongeren van 10 tot 18 jaar die tijdelijk niet volledig naar school kunnen. Hier krijgen zij de ruimte om te werken aan hun persoonlijke ontwikkeling en (school)ritme, in een veilige en rustige omgeving. Jeugdhulp en onderwijs worden gecombineerd, met begeleiding en/of behandeling die volledig worden afgestemd op de unieke behoeften van elke jongere. Wanneer onderwijs geen passend perspectief is, kijken we samen naar interesses en mogelijkheden om nieuwe doelen te stellen. Met een aanpak die positiviteit, verbinding en maatwerk centraal stelt, helpen we jongeren de tools te ontwikkelen die ze nodig hebben voor een zinvolle en gelukkige toekomst.
Een programma dat jeugdhulp, onderwijs en activiteiten combineert
Het programma voor de ontwikkelgroep is gericht op het creëren van een veilige en gestructureerde omgeving waarin jongeren zich kunnen ontwikkelen. De dag begint met een check-in, een moment om rustig te starten en samen de doelen van de dag door te nemen. Na de check-in volgt een programma dat jeugdhulp, onderwijs en (groeps)activiteiten combineert. Hierbij ligt de focus op het versterken van zelfvertrouwen, sociale vaardigheden en emotionele veerkracht.
Tijdens de dag wordt gewerkt aan zowel praktische als cognitieve vaardigheden, afgestemd op de persoonlijke behoeften en belastbaarheid van de jongere. Groepsactiviteiten zoals sport, koken en creatieve projecten vormen een belangrijk onderdeel van het programma. Ze bieden jongeren de kans om samen te werken, nieuwe vaardigheden te ontwikkelen en vertrouwen op te bouwen in een ondersteunende omgeving. Aan het einde van de dag is er een check-out, waarin jongeren reflecteren op hun ervaringen en vooruitgang.
“Wat Qurius bijzonder maakt, is dat we structuur bieden terwijl we tegelijkertijd kijken naar wat een jongere echt nodig heeft,” vertelt Sarah. “Hierdoor ontdekken ze niet alleen wat bij hen past, maar bouwen ze ook weer vertrouwen op in zichzelf en in anderen.”
De kracht van verbinding
Een belangrijk onderdeel van de aanpak is het samenbrengen van jongeren in een vergelijkbare situatie. Hoewel iedere jongere een individueel traject volgt, ontstaat er binnen de groep vaak een bijzondere dynamiek.
“We zien dat jongeren elkaar onderling ondersteunen en zich begrepen voelen,” vertelt Sarah. “Dat stukje verbinding doet ontzettend veel. Ze leren niet alleen van ons, maar ook van elkaar.”
Van angst naar vertrouwen
Sarah herinnert zich een meisje dat bij Qurius startte na maanden thuis te hebben gezeten. Ze was angstig, had moeite met sociale interacties en zag geen toekomstperspectief. “Na acht weken zagen we een enorme verandering,” zegt Sarah met een glimlach. “Ze bloeide helemaal op, vond weer plezier in onderwijs en maakte contact met anderen. Het gevoel van isolement maakte plaats voor verbinding, en ze kreeg weer vertrouwen in haar eigen toekomst.”
Een systeem dat eerder signalen oppikt
Thuiszitten gebeurt zelden van de ene op de andere dag. Vaak zijn er al vroeg signalen, zoals een kind dat niet meer goed functioneert in de klas of steeds vaker ziek thuisblijft. Toch worden deze signalen vaak niet herkend of genegeerd.
“Er moet iets veranderen in het systeem,” zegt Sarah. “Als we eerder leren herkennen wat er speelt, kunnen we voorkomen dat jongeren volledig uitvallen. Dat vraagt om meer aandacht voor individuele behoeften en minder focus op het labelen van gedrag.”
Bij Qurius zetten we in op preventie door vroegtijdig signalen op te vangen en samen met scholen, ouders en hulpverleners in actie te komen. In Den Bosch draait momenteel een pilot waarin deze aanpak centraal staat. Dit project verbindt jeugdhulp en onderwijs, en richt zich op het ondersteunen van kinderen, ouders en scholen. Door middel van observaties, huisbezoeken en samenwerking met betrokken partijen werken we aan maatwerkoplossingen die uitval in het onderwijs helpen voorkomen.
Lees meer over hoe dit initiatief bruggen slaat tussen jeugdhulp en onderwijs in ons blog: Preventie centraal: bruggenbouwen tussen jeugdhulp en onderwijs in Den Bosch.
Kleine stappen, grote impact
Bij Qurius draait het om het maken van duurzame stappen, hoe klein ook. Met een combinatie van onderwijs, sociaal-emotionele begeleiding, behandeling en maatwerk helpt Qurius kinderen en jongeren om weer vooruit te kijken. Daarnaast biedt Qurius ook ondersteuning bij leer- en/of gedragsproblemen, faalangst, gebrek aan motivatie, onderliggend (school)trauma en psychologische kwetsbaarheden. Door deze integrale aanpak creëren we een veilige omgeving waarin jongeren kunnen groeien en hun potentieel kunnen ontdekken.
“Het mooiste aan ons werk? Dat jongeren weer hoop krijgen,” besluit Sarah. “Dat ze zien dat er wél een plek is waar ze zich veilig voelen en waar ze zichzelf kunnen ontwikkelen.”
Wil je meer weten over onze aanpak of ervaringen delen? Neem gerust contact op.
